Hoe vraag je naar de vakantieplannen van een rouwende collega?
Wees in de eerste plaats voorzichtig met je woorden en begin je gesprek met erkenning van zijn of haar verlies. Sommige mensen vinden troost in het praten over hun verlies, anderen niet. Toch kun je altijd laten blijken dat je aan hen denkt, zeg bijvoorbeeld: “Ik besef me dat deze vakantie anders zal zijn voor je, nu na het overlijden van je partner. Wil je iets delen over je plannen, of liever niet?” Respecteer de keuze van je collega om wel of niet zijn of haar plannen met jou te delen. Als je collega aangeeft het er liever niet over te willen hebben, kun je reageren met iets als: “Helemaal goed. Ik begrijp het als je liever niet over je vakantieplannen praat. Mocht je op een ander moment wel de behoefte voelen, ben ik er voor je.” Op deze manier geef je gehoor aan de wens van je collega om het er niet over te hoeven hebben, maar toon je naast begrip en respect ook je blijvende betrokkenheid.
Stel ook open vragen. Dit geeft je collega de ruimte om zelf te bepalen wat hij of zij wil delen. Vraag bijvoorbeeld: “Heb je al nagedacht over wat je tijdens de vakantie wilt gaan doen?” of “Heb je al overwogen waar je heen zou willen?” Deze vragen gaan niet direct over het verlies, maar bieden je rouwende collega wel de mogelijkheid om daarover te spreken. Als je collega niet wil praten, of korte antwoorden geeft als “Nee” of “Geen idee, niet mee bezig” dring dan niet aan. Probeer aan te voelen en zijn of haar lichaamstaal te lezen om te zien of je het erbij moet laten. Het is belangrijk om geduldig en respectvol te blijven.
Denk na over je woordkeuze. Wees empathisch in plaats van sympathiek. Empathie erkent de gevoelens van je collega, terwijl sympathie soms kan leiden tot onbedoelde minimalisering van zijn of haar pijn. Zeg bijvoorbeeld: “Het klinkt als een moeilijke tijd voor je“ in plaats van “Ik weet zeker dat je er het beste van zult maken”. Empathie en respect bij het bespreken van vakantieplannen kan je rouwende collega helpen zich gezien en gesteund te voelen.
Weer aan het werk na een rouwvakantie: Wat zeg je tegen je collega?
Wanneer een rouwende collega terugkeert van een vakantie, kan dit een gevoelige tijd zijn. Het bieden van ondersteuning en begrip als collega kan een enorm verschil maken, maar we begrijpen dat het soms moeilijk kan zijn om de juiste woorden te vinden. Wat kun je vragen, hoe moet je het vragen, en kun je je eigen vakantie-ervaring wel met hen delen? Ons advies is om niet direct naar zijn of haar vakantie te vragen, maar eerst het verlies tijdens zijn of haar vakantie te erkennen met iets eenvoudigs als: “Ik kan me voorstellen dat de vakantie een moeilijke tijd voor je is geweest. Hoe gaat het nu met je?”. Door het stellen van deze vraag geef je je collega de ruimte om te delen zonder zich verplicht te voelen om details te geven over pijnlijke momenten in de vakantie. Ook biedt het je collega de mogelijkheid om te delen hoe hij/zij zich voelt.
Je kunt ook vragen stellen die wat meer gericht zijn op zijn of haar welzijn, zoals: “Ben je wel een beetje tot rust gekomen deze dagen, of kan ik wat taken van je overnemen zodat je rustig aan kunt opstarten?” Hiermee toon je aan dat je begrijpt dat een vakantie in rouw vermoeiend kan zijn en dat je wilt helpen om zijn of haar werklast te verlichten.
Als je meer direct naar de vakantie wilt vragen, kun je bijvoorbeeld vragen: “Hoe was het om vrij te zijn? Heb je een beetje kunnen ontspannen?” Zorg ervoor dat je de toon respectvol en open houdt, zodat je collega zich niet ongemakkelijk voelt om erover te praten als hij/zij daar behoefte toe voelt.
Daarnaast is het belangrijk om te blijven letten op je woordkeuze en om aannames te vermijden die de ervaring van je collega kunnen minimaliseren, zoals: “Het is goed om er even tussenuit te zijn geweest, nietwaar?” Het is in die gevallen vaak beter om toe te geven dat je niet weet wat je moet zeggen, bijvoorbeeld: “Ik weet niet goed wat ik moet zeggen, maar ik wil dat je weet dat ik vaak aan je heb gedacht.” Op die manier laat je zien dat je er bent voor je collega zonder zijn of haar pijn te bagatelliseren.
Daarnaast is het belangrijk om goed na te denken over of en hoe je je eigen vakantie-ervaringen deelt. Wees hierin ook voorzichtig in het delen van foto’s, video’s en verhalen. Je kunt bijvoorbeeld beginnen met: “Ik begrijp dat het voor jou moeilijk kan zijn als ik mijn vakantieverhalen deel. Laat het me weten als je dit lastig vindt, dan zal ik hier rekening mee houden.” Dit toont respect voor de gevoelens van je collega. Empathie en open communicatie zijn essentieel om je collega te helpen zich gesteund en begrepen te voelen bij zijn of haar terugkeer op de werkvloer.
Tips voor leidinggevenden en werkgevers:
Als leidinggevende of werkgever kun je extra stappen ondernemen om een rouwende zowel voorafgaand aan de vakantieperiode als bij terugkomst op de werkvloer te ondersteunen.
Wat kun je voorafgaand aan de vakantie doen?
Neem je rouwende collega voorafgaand aan zijn of haar vakantie apart en laat blijken dat je begrip hebt voor de moeilijke tijd waar hij/zij doorheen gaat. Toon compassie door te erkennen dat de vakantie wellicht zowel angst als verwachtingen met zich meebrengt, zonder dat je direct om details vraagt. Zeg bijvoorbeeld: “Het kan moeilijk zijn om de vakantie tegemoet te zien na alles wat er is gebeurd. Is er iets wat ik voor je kan doen om deze periode iets gemakkelijker te maken?” of vraag: “Ik besef me dat de komende vakantie een dubbel gevoel kan geven. Zijn er bepaalde zaken die ik voor je kan regelen voordat je met vakantie gaat, zodat je met een gerust hart kunt vertrekken?” Door deze vragen te stellen, geef je je collega de ruimte om aan te geven wat hij of zij nodig heeft zonder te veel druk te leggen om in detail te treden over persoonlijke gevoelens of ervaringen. Dit toont niet alleen empathie maar ook praktische steun, wat kan helpen bij het verminderen van stress en het vergroten van het gevoel van ondersteuning binnen het team.
Vraag je collega naar zijn of haar behoeften wat betreft verlof en bied de optie van flexibele vakantiedagen aan. Sommige rouwende collega’s vinden troost in werk, terwijl anderen juist de behoefte hebben om thuis te blijven. Door het bieden van flexibele verlofdagen, kun je hierin meedenken.
Wat kun je doen bij terugkomst na de “rouw” vakantie?
Begrijp dat een vakantieperiode tijdens rouw vaak geen rust biedt, maar juist erg vermoeiend kan zijn. Bied daarom flexibele werkuren aan in de eerste periode na de vakantie om de overgang te vergemakkelijken. En kijk hoe je (tijdelijk) taken bij een collega kunt leggen om de werklast bij terugkeer te verlagen.
Wanneer je rouwende collega met vakantie is geweest, is het aan te raden om te zorgen voor een warm onthaal. Schat in of een persoonlijk kaartje op het bureau van je collega of een e-mail met persoonlijk bericht gepast is. Het is ook aan te raden om je collega wederom apart te nemen en hem of haar te vragen hoe hij of zij zich voelt. Vraag bijvoorbeeld: “Hoe heb je je tijdens de vakantieperiode gevoeld?” of vraag: “Hoe voel je je vandaag? Zie je er tegenop om weer te starten of heb je er juist zin in?” als je meer werk gerelateerde vragen wilt stellen zou je kunnen overwegen om iets te vragen als: “Zijn er dingen waar je tegenop ziet nu je weer aan het werk bent?” En het is altijd goed om te laten blijken dat je er voor hem zeg bijvoorbeeld: “Ik wil dat je weet dat we hier zijn om je te ondersteunen. Hoe kunnen we je het beste helpen?”.
Benadruk je collega dat er geen druk is om direct op volle snelheid te werken en toon begrip voor eventuele stemmingswisselingen en variaties in prestaties. Rouw is een diep persoonlijke ervaring die iedereen op zijn eigen manier en in zijn eigen tempo doorleeft. Het tonen van begrip en flexibiliteit is daarom essentieel om je rouwende collega zich gesteund en gewaardeerd te laten voelen. Door het lezen van dit artikel heb je al een belangrijke stap gezet om empathie en steun richting je rouwende collega’s te tonen. Goed bezig!