Rouw is één van de meest intieme en persoonlijke ervaringen die iemand kan doormaken. Voor iemand die rouwt, kan het vinden van een luisterend oor, iemand die oprecht luistert en aanwezig is, van onschatbare waarde zijn. Als je in zo’n positie bent om te luisteren, doe dit dan ook. We begrijpen dat het misschien lastig is voor jou als naaste om hem of haar van steun te zijn. Juist daarom delen we tips hoe je een rouwenden een luisterend oor en troost kunt bieden.

Hoe pak ik het aan?

Als een nabestaande besluit om zijn of haar ervaring met je te delen, luister dan ook echt! Blijf stil en maak oogcontact. Non-verbale communicatie kan net zo krachtig zijn als woorden. Door stil te blijven en oogcontact te maken, toon je respect en empathie. Luister aandachtig en reageer met empathische opmerkingen als “Dat klinkt echt moeilijk” hiermee bevestig je de gevoelens van de rouwende zonder deze te minimaliseren. Het is belangrijk te onthouden dat rouw niet een probleem is dat moet worden opgelost, maar een proces dat moet worden doorleefd. Er moet ruimte zijn voor zijn of haar rouw, geen Quick fix. De rouwende wil nu gewoon even zijn of haar verhaal met je delen.

Stel tussendoor open vragen die de de rouwende uitnodigt om dieper in te gaan op zijn of haar emoties en gevoelens. Stel alleen vragen die aansluiten bij hetgeen wat hij of zij net heeft gezegd. Dus als iemand bijvoorbeeld verteld dat zijn of haar partner de kamer van het kind heeft veranderd, kun je bijvoorbeeld vragen: “Hoe voel je je daarbij?”. Zo laat je blijken dat je echt luistert, biedt je ruimte voor de emoties die de kameraanpassingen bij hem of haar teweeg hebben gebracht en blijf je in verbinding met de rouwende.

Houding en gedrag

Het bieden van een luisterend oor gaat niet alleen om de woorden die je zegt maar ook om de manier waarop je reageert en de ruimte die je biedt. Het is cruciaal om empathie en geduld te tonen en niet te proberen het ‘probleem’ op te lossen of ongevraagd advies te geven. Knik en maak “mm-hmm” (of andere bevestigende) geluiden tijdens zijn of haar verhaal deze subtiele gebaren en geluiden kunnen bevestigen dat je actief luistert en betrokken bent bij wat je collega te zeggen heeft. Sommige mensen vinden het fijn als je zijn of haar hand vastpakt, een arm om de schouder legt of hem of haar een knuffel geeft. Beoordeel zelf of het moment daar geschikt voor is en of het bij de persoon past of niet. Niet iedereen vind het prettig.

Afsluiting

Bedank de rouwende voor het delen van zijn of haar verhaal. Zeg bijvoorbeeld: “Dank je wel dat je dit met me deelt.”  Jouw waardering voor zijn of haar openheid kan hem of haar geruststellen dat hij of zij het met de juiste heeft gedeeld en hoeft geen spijt te hebben. Het toont de rouwende daarnaast dat hij of zij een veilige ruimte heeft om zijn of haar gevoelens bij je te uiten indien nodig of gewenst.

Zorg voor een open verbinding, ook na jullie gesprek. Zeg bijvoorbeeld: “Ik begrijp dat dit een moeilijke tijd voor je is. Als je nog eens met me wilt praten, of je hart wilt luchten, weet dan dat ik er ben.” hiermee geeft je troost dat je hem of haar ziet, hoort en niet tot last vindt. Veel rouwenden vinden het lastig hun verhaal te delen uit angst teveel te zijn. Door dit te zeggen, laat je blijken dat dit niet voor jou geldt. Je zou ook een stap verder kunnen gaan en proactief je hulp aan kunnen bieden. Vraag in dat geval: “Wat kan ik doen om je te ondersteunen?” Deze proactieve vraag toont je bereidheid om te helpen en geeft hen de kans om specifieke ondersteuning te vragen.

Onthoudt dat rouw ingewikkeld is en er is geen ‘juiste’ manier is om het te doorlopen. Wat echter consistent blijft, is de behoefte aan menselijke verbinding en begrip. Door er gewoon te zijn, te luisteren, geduld en respect te tonen, kun je heel waardevolle steun zijn voor iemand die rouwt bieden.