“Ja, volgende week weer aan de slag,” vertelt Marc (43) ons met een hart dat nog steeds rouwt om het verlies van zijn zoontje Pim vorig jaar.  “Het starten van een nieuw jaar zonder Pim voelt vreemd, en ik kan niet ontkennen dat ik opzie tegen de nieuwjaarswensen en vrolijkheid op mijn werk.”

Marc’s eerlijke woorden resoneren diep, en terwijl hij zich voorbereidt om weer aan het werk te gaan, wordt hij geconfronteerd met de uitdaging van het omarmen van een nieuw jaar zonder zijn zoon Pim. In de gang van het kantoor zullen de nieuwjaarswensen weerklinken, maar voor Marc en anderen die een dierbare hebben verloren, is het een confronterende overgang. Het afscheid van een jaar waarin ze voor het laatst de aanwezigheid van hun geliefde hebben gevoeld, brengt pijn met zich mee. Het besef dat alle komende 366 dagen, van dit nieuw aangebroken jaar, zonder die speciale persoon zullen zijn, is ronduit confronterend.

Hoe zorg je er als werkgever, leidinggevende en betrokken collega dan voor dat jouw collega, zich deze periode prettig voelt op de werkvloer?

In dit artikel bieden we je voorbeelden van gespreksstarters, bedoeld om een open dialoog met je rouwende collega aan te gaan. Ook tonen we je alternatieven voor nieuwjaarswensen die gericht zijn op het bieden van troost en het tonen van je empathie in plaats van het wensen van een gelukkig en liefdevol jaar.  Het zijn slechts kleine manieren om te laten zien dat je er bent en dat je begrijpt dat zijn of haar rouw niet in 2023 is blijven hangen.

Gespreksstarters

Zoals Marc ons al liet blijken, kan het voor rouwenden deze week een drempel zijn om weer op het werk te verschijnen. Je kunt dit voor hem of haar verlichten door een veilige werkomgeving te creëren. Dit kan door gewoonweg het gesprek te starten of een vraag te stellen waarmee je je rouwende collega in staat stelt om zijn of haar ervaring met je te delen. Hieronder een paar voorbeelden van gespreksstarters die je komende dagen toe zou kunnen passen:

Voorbeeld zonder vraag: “Hi [naam collega], het doet me goed je te zien. Ik realiseer me dat deze dagen niet altijd even makkelijk zijn. Als je behoefte hebt aan een gesprek of gewoon wat gezelschap, ben ik hier voor je.”

Toelichting: Dit is een neutrale vorm om je medeleven te tonen en de bal bij je rouwende collega te leggen voor verdere actie.

Voorbeeld zonder vraag: “Hi [naam collega], ik begrijp dat deze periode zwaar kan zijn. Misschien wel niet, maar als je wilt praten laat het me weten. Ik ben er voor je.”

Toelichting: Dit is een korte en krachtige boodschap voor als je zelf niet echt een prater bent.

Voorbeeld zonder vraag: “Hi [naam collega], Ik heb afgelopen dagen veel aan je gedacht en hoop dat het goed met je gaat. Ik besef me dat het een moeilijke tijd voor je geweest kan zijn. Weet dat ik er voor je ben als je even je hart wilt luchten.”

Toelichting: Met dit bericht laat je je betrokkenheid zien en uit je je zorgen voor je collega, dit alleen al zal hem of haar troosten.

Voorbeeld met vraag: “Hi [naam collega], Ik heb afgelopen dagen veel aan je gedacht. Ik besef me dat het een moeilijke tijd voor je geweest moet zijn. Hoe ervaar je de start van dit nieuwe jaar zonder [naam overledene]?, of ben ik nu te direct?”

Toelichting: Met deze vraag toon je je medeleven en door de kleine toevoeging aan het einde van “of ben ik nu te direct”, kan je collega zelf bepalen om wel of geen antwoord op je vraag te geven.

Voorbeeld met vraag: “Hi [naam collega], ik besef me dat de start van dit jaar misschien zwaar voelt voor je. Zijn er specifieke manieren waarop ik je kan helpen om dit nieuwe op het werk wat gemakkelijker te maken, voor je?”

Toelichting: Met deze vraag biedt je concrete hulp aan en laat je zien dat zijn of haar individuele behoeften serieus worden genomen.

Voorbeeld voor een leidinggevende: “Beste [naam collega], Weet dat als je dit jaar dagen hebt waarop het je teveel wordt, ik graag met je meedenk. Kom naar me toe als het zo voelt, dan zoeken we naar een passende oplossing. Op de sterfdag van [naam overleden] krijg je dit jaar in ieder geval betaald verlof.”

Toelichting: Met dit bericht zorg je als leidinggevende voor begrip, ruimte en een fijn gevoel met de vrije dag. Dit zal zeker worden gewaardeerd.

Vindt je het moeilijk om het gesprek aan te gaan? Schrijf één van bovenstaande teksten, of je eigen boodschap op een kaartje en leg deze op zijn of haar werkplek. Ook daarmee toon je je begrip en is het minder confronterend of overrulend.

Een neutrale kaart, zonder nieuwjaarswens, is altijd goed. Je kunt zo alsnog je boodschap delen, maar vermijdt daarmee woorden die hij of zij juist liever omzeilt. Neutrale kaarten zijn op verschillende plekken te koop, ook wij kunnen je hieraan helpen, kijk hier voor neutrale kaarten of een kaart met kort gedichtje, maar zoals gezegd, het gaat vooral om de boodschap en het gebaar, dus als je nog een mooie kaart met bloem hebt liggen, gebruik die dan gerust.

Alternatieven voor nieuwjaarswensen

Dan nog even apart aandacht voor de nieuwjaarswensen. Want die horen we deze dagen natuurlijk meermaals per dag. Maar als jouw collega in rouw is, voelt de start van dit jaar misschien wel niet als een “gelukkig” nieuwjaar. Onderstaand een paar voorbeelden van alternatieve wensen.

• “Beste [naam collega], Ik hoop dat je afgelopen dagen omringt was door familie en vrienden en je je ondanks het gemis van [naam overledene] niet eenzaam hebt gevoeld. Ik wens je kracht en troost om dit nieuwe jaar zonder [naam overledene] in te gaan. Groet [jouw naam]”
• “Beste [naam collega], Moge dit nieuwe jaar je vooral rust en kracht brengen en mogen de herinneringen aan [naam overledene] ook dit jaar voelbaar blijven en een bron van troost voor je zijn. Groet, [jouw naam]”
• “Beste [naam collega], In gedachten bij jou en [naam overledene] in dit nieuwe jaar. Hij/zij zal nooit vergeten worden, en jij ook niet. Ik ben er voor je! Groet, [jouw naam]”

Tot slot

Het bieden van steun gaat verder dan woorden alleen. Kleine gebaren, zoals een kaartje op de eerste Vaderdag of verjaardag van Pim sturen of op zijn of haar werkplek plaatsen, een vrije dag op de sterfdag inlassen en zo nu en dan eens informeren hoe het gaat, zowel zakelijk als privé, dragen bij aan het creëren van een warme werkomgeving waarin je rouwende collega zich gezien en begrepen zal voelen. Het is onze gezamenlijke verantwoordelijkheid om een werkomgeving te scheppen waarin empathie en begrip de boventoon voeren, niet alleen bij de aanvang van dit nieuwe rouwjaar, maar gedurende het hele jaar door. Kijk en beoordeel wat past bij je rouwende collega, vraag waar hij of zij behoefte aan heeft en blijf je oprechte interesse en betrokkenheid tonen. Want ja, jij als collega kunt daarmee echt het verschil maken!

Lief dat je dit artikel uit hebt gelezen en er voor je rouwende collega wilt zijn. Mocht je hier hulp bij nodig hebben, neem dan gerust contact met ons op via info@condole.nl. Wij zijn er voor iedereen in rouw, dus ook voor jouw rouwende collega.

Samen streven we ernaar om een warme en veilige werkomgeving te creëren waarin rouwende collega’s zich gezien, gehoord en vertrouwd voelen, en dus ook bij de aanvang van dit nieuwe “rouw”jaar.