Kinderen en jongeren die een verlies hebben ervaren, worden vaak geconfronteerd met uitdagingen die anderen zich niet kunnen voorstellen, zeker wanneer ze een vakantieperiode tegemoet gaan zonder hun dierbare. Het is van cruciaal belang dat jij als onderwijsprofessional hen de ondersteuning biedt die ze nodig hebben tijdens deze moeilijke tijd. Hier zijn enkele manieren waarop je dat kunt doen:
Wees betrokken en geïnteresseerd
Een van de belangrijkste dingen die je kunt doen is gewoon luisteren. Kinderen en jongeren in rouw hebben behoefte aan een volwassene bij wie ze hun gevoelens kunnen uiten. Als leraar kun je verschillende vragen stellen aan een rouwende leerling in de aanloop naar een vakantie zonder hun dierbare. Het is belangrijk om te onthouden dat elk kind anders is, dus wat voor de ene leerling werkt, werkt misschien niet voor de andere. Het is ook cruciaal om te allen tijde respectvol en gevoelig te zijn voor hun gevoelens. Hier zijn enkele voorbeeldvragen die je kunt stellen:
- Ik weet dat deze vakantie misschien anders zal zijn voor je na het verlies van je (vader/moeder/broer/zus). Zou je willen delen hoe je je daarbij voelt?
- Is er iets waar je naar uitkijkt in de komende vakantie? Of zie je er juist tegenop?
- Wat hoop je deze vakantie mee te mogen maken?
- Gaan jullie als gezin of gaan er neefjes/nichtjes of een vriend/vriendin met jullie mee?
- Zou je herinnering die je hebt aan vorige vakanties met je (vader/moeder/broer/zus) met mij willen delen?
- Heb je plannen om iets bijzonders te doen om je (vader/moeder/broer/zus) te herdenken tijdens de vakantie?
- Wat kan ik of de school voor je doen om je te helpen tijdens deze moeilijke tijd?
Toon begrip
Het is essentieel dat je empathie en begrip toont voor de situatie van het kind. Zelfs als je hun precieze gevoelens niet helemaal begrijpt, kan jouw empathie hen helpen zich minder alleen te voelen. Dus als een kind ineens heel boos, onaardig of agressief wordt is het de kunst om kalm en begripvol te blijven. Die emoties komen ergens vandaan en blijkbaar ben jij vertrouwd genoeg om ze te uiten.
Maak het bespreekbaar
Je zou kunnen overwegen om in de mentorklas van het kind in rouw meer aandacht besteden aan het thema rouw en verlies, om zo alle leerlingen beter te leren omgaan met deze moeilijke gebeurtenissen. En ook in te laten zien dat hun herinneringen en verhalen aan de vakantie pijnlijk voor het kind in rouw kunnen zijn. Je kunt de kinderen of jongeren informeren aan de hand van boeken, films, of door een gastles in te plannen door bijvoorbeeld Condole. Het is raadzaam om je ideeën hierover op voorhand met de ouders van het rouwende kind of eventueel het kind zelf te bespreken. Zo staat het kind niet voor een onnodige verrassing. Nog mooier zou zijn als je als school vaste lessen over rouw op gaat pakken waardoor het normaal en herkenbaar wordt voor kinderen en jongeren in rouw en hun vriendjes en vriendinnen.
Biedt aangepast werk
Soms kan het nodig zijn de leerlast of het huiswerk van een kind in rouw aan te passen. Dit kan in de aanloop naar vakanties, waar de druk vaak hoger ligt en de confrontatie en herinneringen in het hoofd ongezien overuren draaien. Maar ook in de periode kort na de vakantie kan het helpen niet direct een toets/toets-week te hebben.
Creëer ruimte voor zijn of haar rouw in de klas
Het kan helpen een veilige omgeving te creëren waarin het kind herinneringen aan de overledene kan delen, bijvoorbeeld via een tekening, verhaal of presentatie. Plan een vast moment in de maand in waarop je even samenkomt om even kort met elkaar te spreken over hoe het gaat, waar hij of zij tegenaan loopt en hoe jij hem of haar daarin kunt helpen. Informeer de ouders wanneer nodig over het kind. Door regelmatig te communiceren met de ouders of verzorgers van het kind, kunnen jullie samen de best mogelijke ondersteuning (blijven) bieden.
Schakel professionele hulp in
Wanneer een kind langdurig worstelt met zijn of haar gevoelens en je merkt dat de schoolprestaties steeds verder teruglopen kan het nuttig zijn om te kijken naar een maatje die kan helpen bij het huiswerk, een schoolpsycholoog in te schakelen of externe rouwbegeleider met een specialisatie in rouwverwerking bij kinderen.
Het is belangrijk om het kind of de jongere zelf centraal te blijven stellen bij deze ondersteuning. Wat heeft hij of zij nodig? Hoe kun je daarbij helpen? Door je bewust te zijn van deze punten, kun je als omgeving van het kind/de jongere een ruimte creëren waarin een rouwend kind zich ondersteund en begrepen zal voelen.
Succes bij de ondersteuning! Mooi dat je ervoor open staat in ieder geval