Maar liefst 95% van de Nederlandse bevolking is in het bezit van een smartphone waarvan 90% deze ook voor internettoegang gebruikt. Een smartphone stelt ons in staat om met elkaar in verbinding te staan, informatie tot ons te nemen en om ons dagelijks leven in vast te leggen. U zult begrijpen hoe waardevol de smartphone van een overleden dierbare hiermee is.

Wat maakt zijn of haar telefoon zo waardevol?

Vandaag de dag gaat vrijwel niemand meer zonder de telefoon de deur uit. We gebruiken hem om muziek te luisteren, een route te volgen en maken foto’s van de dingen die we ons visueel willen blijven herinneren.  Onze mobiele telefoon vormt daarmee een weerspiegeling van wie we als individu zijn. De apps die men gebruikt, de muziek die men luistert en de sites die men bezoekt. Het zegt veel over ons.

De verborgen waarde van een smartphone

Ik heb u net uitgelegd hoe intensief wij onze mobiele telefoon gebruiken en welke waardevolle herinneringen een smartphone ons op kan leveren. Maar een smartphone is meer dan de verzamelplek voor dierbare herinneringen. Steeds vaker gebruiken we onze smartphone als toegangsbewijs, als betaalmiddel en regelen we er tal van zaken mee. Zou u daarom niet willen weten wat voor diensten in gebruik waren en daar de inhoud van willen bewaren? Denk aan online (opslag)diensten, sociale media kanalen maar ook garantiebewijzen, gespaarde punten en het bezit van cryptovaluta.

Wat kunt u met de telefoon van uw dierbare doen?

Het is raadzaam om het telefoonabonnement van uw overleden dierbare daarom niet zomaar op te zeggen of links te laten liggen. Het kan u herinneringen in de vorm van foto, video, geluid en tekstberichten geven. En kan u daarnaast antwoorden geven na een ongeval, moord of zelfmoord.

Kijkend naar alle waardevolle herinneringen, data en kansen, maakt het op het eerste gezicht aanlokkelijk om de telefoon van uw overleden dierbare direct in te gaan. Toch is dit niet zonder risico.

U moet zich beseffen dat wanneer u de telefoon van uw overleden dierbare in gaat, u mogelijk dingen tegen zult komen die u liever niet had willen zien of weten. Denk daarbij aan privé berichtgeving tussen uw dierbare en mensen die u niet mag, pesterijen waar u niet van op de hoogte was, (negatieve) gedachten die hij of zij in een notitieblok bijhield of (schokkend) beeldmateriaal wat u liever niet had willen zien. Het kan uw beeld van de overledene veranderen en daarmee dus ook een ander gevoel en beeld geven als u op voorhand van hem of haar had.

Ik wil (toch) de telefoon van mijn dierbare in

Wanneer u besluit om ( toch) de telefoon van uw dierbare in te willen, zijn er twee scenario’s denkbaar.

Eén is; U heeft de toegangscode van de telefoon en kunt dus gemakkelijk bij de privé gegevens van uw overleden dierbare.
Twee is; U heeft geen toegangscode en kunt dus niet zomaar de telefoon in. Ik zal beide gevallen toelichten.

Ik heb een toegangscode van de telefoon:
Aangezien u een toegangscode heeft is het snel en eenvoudig om in de telefoon in te loggen. Ik zou u adviseren om alle foto’s, video’s, geluidopnamen en het whatsapp verleden te downloaden. Zo kunt u deze voor altijd bewaren. Ook de notities kunnen waardevolle berichten bevatten en zijn eenvoudig via de mail te delen. Verder kunt u kijken welke apps er op de telefoon aanwezig zijn en of er (betaalde) abonnementen bij zitten die u op dient te zeggen. Denk daarbij aan een deurbel abonnement, alarmsysteem of muziekstreamingsdienst als Spotify bijvoorbeeld. Deze kunt u uiteraard ook bekijken om te zien welke muziek uw dierbare graag of als laatst heeft beluisterd en de muzieklijst vervolgens met uzelf via de mail delen.

Ik heb geen toegangscode van de telefoon:
Dit is vervelend maar wees gerust. Ook wanneer u geen toegangscode tot de telefoon heeft, is het niet direct onmogelijk. Het bedrijf Digital Life Legacy is een organisatie die u hierbij kan helpen. Digital Life Legacy is het kennis- en expertisecentrum voor digitale nalatenschap en met een slagingspercentage van meer dan 85% is de kans groot dat het hen gaat lukken om u alsnog te voorzien van de gewenste inlogcode en/of informatie. Daarnaast kunnen zij ook voorzien in forensisch onderzoek. Dit kan bijvoorbeeld van waarde zijn wanneer vragen overheersen als gevolg van suïcide.

Wat uw keuze ook zal zijn. Blijft u zich er wel van bewust dat u dingen tegen kunt komen die u liever niet had willen zien/ weten. Denk er dus goed over na of u daar klaar voor bent en dit ook aan kunt.

Bronnen: CBS en Digital Life Legacy

van hun klasgenoot?

Dit is absoluut een rampscenario te noemen en iets waarvan je hoopt het als docent nooit mee te hoeven maken. Toch komt het helaas regelmatig voor dat een jonger iemand overlijdt. En met iedere jongere die overlijdt zijn er dus ook klasgenoten, vrienden en vriendinnen die te maken krijgen met verlies en rouw. Om uw klas daarin goed te kunnen begeleiden geven wij u onderstaand een paar tips:

• Overleg met de familie van de overleden leerling wat hun wensen zijn. Willen ze dat de klas naar de uitvaart komt of juist niet? Willen ze dat de klas apart afscheid komt nemen etc. Informeer bij de nabestaanden naar de wensen en mogelijkheden en bespreek deze vervolgens met uw klas.
• Informeer de ouders van alle leerlingen uit uw klas over het voorval.
• Informeer uw leerlingen over hetgeen wat er gebeurd is en wat de gevolgen daarvan zijn. Ook wanneer u denk dat het te heftig zou zijn. Vindt u dit lastig? Vraag een uitvaartverzorger of een rouwdeskundige om advies en ondersteuning. Zij staan er altijd voor open om u te helpen in het juist informeren van uw leerlingen.
• Organiseer een moment waarop de klasgenoten van de overleden leerling samen kunnen komen om hun gedachten, gevoelens en emoties met u en elkaar te delen. Zorg ervoor dat de samenkomst ook mogelijkheid biedt tot het stellen van vragen. Vraag eventueel een rouwspecialist om hierbij aanwezig te zijn. Dit kan prettig zijn wanneer er veel vragen komen.
• Plaats een foto van de overleden leerling op school. Zet er een kaars en of bloemen bij. Leg er een condoleanceboek bij of kies voor de digitale gedenkomgeving van Condole. Zo kunnen de leerlingen hun herinneringen, verhalen en emoties uitten en is er gelijk een mooie gedenkplek gecreëerd.
• Laat blijken dat het heel normaal is dat hij of zij verdrietig is, dat dit heel normaal is. Een veilige vertrouwde warme haven bieden is datgene waar ze op dat moment behoefte aan hebben.
• Wees geïnteresseerd in uw leerlingen.
• Laat blijken dat het u ook raakt. Wees niet bang om uw eigen emoties toe te laten. Indirect ervaren jullie hetzelfde verlies. Niet op dezelfde manier maar wel om dezelfde persoon. Ga geen dingen zeggen als: “ik weet wat je voelt” als je dat niet weet. Je schoonzus verliezen is niet hetzelfde als je klasgenoot verliezen wanneer je 16 bent.
• Wees attent. Stuur een (condoleance) kaart naar de familie van de overleden leerling.
• Er zijn maar weinig jongeren die uit zichzelf aangeven behoefte te hebben aan een goed gesprek, luisterend oor, informatie of afleiding. Als ze dat doen voelen ze zich vertrouwd en op hun gemak bij u. Luister naar ze, biedt ze de ruimte en gelegenheid om hun emoties, gevoelens en gedachten te delen. Oordeel niet maar luister.
• Toon begrip. Voor de situatie en eventueel verandert gedrag. Schrik niet wanneer jongeren anders en/of heftiger op dingen reageren dan voorheen. Veroordeel dit gedrag niet maar toon begrip en maak uiterste hierin bespreekbar.
• Houdt de signalen van uw klas in de gaten. Ga ervan uit dat jongeren bezig zijn met het verlies, ook wanneer ze dat niet laten merken. Ga in op signalen of begin er zelf over. Vraag regelmatig hoe het gaat ook al lijkt er geen aanleiding voor te zijn. Wat u op dat moment zegt is in niet belangrijk. Hoe u het zegt en wat u doet wel. Wees rustig, begripvol en liefdevol.
• Blijf altijd open en eerlijk tegen uw leerlingen. Jongeren hechten na het verliezen van een dierbare des te meer waarde aan vertrouwen.
• Besteed ook na de uitvaart aandacht aan het overlijden. Blijf over de overledene praten. En biedt extra aandacht en interesse rondom verjaardagen, feestdagen en bij speciale activiteiten als een muziekuitvoering, (eind) examen of bijvoorbeeld het afrijden. Alle activiteiten waarin het gemis van een dierbare voor u van belang is, kunt u er van uitgaan dat dit ook voor een jongere geldt. Door op die momenten te laten weten dat u er voor hem/haar bent, aan hem/haar denkt en of laat weten trots te zijn, kan fijn zijn.